अदालतलाई सरोकारवालाहरुको जवाफःपत्रकारिता जगतको घाँटी निमोठ्ने नजीर स्वीकार्य छैन 

वैशाख २२, काठमाडौं,काव्य घर/   विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवसको अवसरमा सरोकारवाला निकायलाई बोलाएर रिपोर्टर्स क्लब नेपालले साक्षत्कार कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ । क्लबले आयोजना गरेको उक्त साक्षत्कारमाअधिवक्ता स्वागत नेपाल, राजनीतिकविश्लेषक डा. सुरेन्द्र केसी, नेपालपत्रकार महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष रमेश विष्ट लगायतको उपस्थिति रहेको थियो । 
रिपोर्टर्स क्लब नेपालका सभापति एवं प्राइम टाइम्स टेलिभिजनका अध्यक्ष पत्रकार ऋषि धमलाले श्रमको सम्मान हुन नसकेको र श्रमजीवी पत्रकारहरुलाई बाँच्नगारो रहेको बताए । उनले आफू श्रमजीवी पत्रकारहरुको हक अधिकारका लागि सधैं साथमा रहने पनि प्रतिवद्धता व्यक्त गरे । 
‘पत्रकारहरु सुरक्षित रहनुपर्छ । निर्भिक भएर समाचार सम्प्रेषण गर्न पाउनुपर्छ । हामी सबै एक हुनुपर्छ । हाम्रो एकता नै आजको आवश्यकत्ताहो । कुशासनलाई हामीले निमिट्यान्नपार्नुपर्छ,’– उनले भने । 
त्यसैगरी, अधिवक्ता स्वागत नेपाललेविश्व प्रेस स्वतन्त्रतादिवस मानाइरहँदा अदालतबाटै प्रकाशित समाचार सामाग्रीमा रोक लगाउने कामभएको भन्दै दुःखव्यक्त गरे । आफू आजपनि ‘सिधा कुरा’ टिमको बयानको क्रममा सर्वोच्चअदालतमागएर आएको बताउँदै उनले भने, ‘विश्व प्रेस स्वतन्त्रतादिवस मनाइरहेको बेलामा अदालतबाटै सञ्चारकर्मीले तयार गरेको सञ्चार सामग्री, न्यायाधीश, वकिलवाअन्यकुनै व्यक्तिहरुको भ्रष्टाचारमा संलग्नता छ भन्ने पुष्टि हुनलागेपछि त्यो प्रमाणलाई नष्ट गर्ने आदेश दियो । अहिलेको संविधानमाहामीले प्राप्त गरेको उपलब्धिअभिव्यक्ति स्वतन्त्रता र प्रेस स्वतन्त्रताहो । त्योमाथि अदालतबाटै आक्रमण भइरहेको छ ।’ 
यस्तो अवस्थाआउनुमा सञ्चार क्षेत्रका विज्ञहरुको पनिकमजोरी रहेको र चुकेको उनले बताए । अर्काको देशको स्वतन्त्रतादिवस र स्वाधीनतादिवसको विज्ञापन नेपाली पत्रपत्रिकाहरुले छापेर पैसा लिएको उनको आरोप छ । अहिले मुलधारकाभनिएका सञ्चार माध्यमहरु ‘भ्वाइस अफ द भ्वाइसलेस’ बन्नन सकेको उनको भनाइ छ । 
साथै, सिधा कुरा टिममाथि सर्वोच्च अदालतले चलाएको मानहानी मुद्दाबारे बोल्दै उनले आपत्तिजनाए । सञ्चारकर्मीहरुले समाचारको स्रोत उपलब्ध गराउननपर्ने अधिकार विश्वब्यापीअधिकार भएपनि इजलासबाटै स्रोत खुलाउनआदेश भएको भन्दै उनले दुःखव्यक्त गरे । 
उपप्रधानएवं गृहमन्त्री रवि लामिछानेतर्फ लक्षितगर्दै उनले सञ्चारकर्मी बनेर सत्ताको भर्याङ चढ्ने, जनताको विरुद्ध ठगी गर्ने कामपनिभइरहेको बताए । पत्रकारिता समाजको ऐनाहुनुपर्नेमाक्यामेरा बनेको उनको भनाइ छ । अहिलेको पत्रकारिताले ऐनाले झैं सत्यतथ्यनआएर क्यामेराले झैं लुकाउने, छिपाउने र आफूलाई मन लागेको मात्रै खिच्ने काम गरेको उनले बताए । पछिल्लो समय पत्रकारिता व्यवसायिकन भएर व्यापारिक हुँदै गएको उनको ठहर छ । 
राजनीतिकविश्लेषक डा. सुरेन्द्र केसीलेअहिले नेपाली पत्रकारितामा ठूलो चुनौती रहेको बताए । सञ्चार जगतलाई न्यायलयले संरक्षण दिनुपर्नेमा उल्टो हस्तक्षेप गरेको उनको बुझाइ छ । साथै, अहिले पत्रकारितमा अस्वस्थ प्रतिस्पर्धा हाबी रहेको पनिउनले बताए । लोकतन्त्रअत्यन्तै प्यारो लागे पनि लोकतान्त्रिक आचरण र आचरण अनुसारको व्यवहार निर्माण भइनसकेको उनको बुझाइ छ । उनले मर्यादाक्रम, योग्ताक्रम, जवाफदेहिता र पारदर्शिताविकास हुनआवश्यक रहेको बताए । 
साथै, उनले सम्पादकहरु आजभोलि सम्पादकको रुपमा नरहेर कर्मचारीको रुपमा रहने स्थिति निर्माण भइरहेको टिप्पणी गरे । नेपाली पत्रकारिता चुनौतीको बीचमा रहेको उनको निश्कर्ष छ । साथै, अहिलेको सञ्चार जगतको मूलप्रवाहभनेको यूट्युब रहेको उनले बताए । यूट्युवलाई अब हेप्न नपाइने उनको चेतावनी छ । 
त्यसैगरी, नेपालपत्रकार महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष रमेश विष्टले आफूले विश्व प्रेस स्वतन्त्रतादिवस मनाउनथालेको धेरै अवधिभएपनिभन्ने कुरा एकै रहेको बताए । अझै पनि पत्रकारहरुको अवस्थामा सुधार आउन नसकेको उनको ठहर छ । उनले न्यूनतम् पारिश्रमिक, श्रमको उचित मूल्य, अभ्यास र प्रेस स्वतन्त्रतालाई निर्वाध ढंगबाट उपभोग गर्ने वातावरण बनेको छ कि छैन भन्ने प्रश्नहरु २० औं वर्षदेखि उठ्दै आएको बताए । 
गृह मन्त्रालयले जिल्ला प्रशासन कार्यालयहरुमा डेस्क स्थापना गरेर प्रेसको निगरानी गर्ने संरचनाको परिकल्पना गरेको बारे उनले आपत्ति जनाए । उनले गृहमन्त्री रवि लामिछानेमा त्यो सोच विकास भएकोमा आफूलाई आश्चार्य लागेकोे बताए । पञ्चायत कालमा पनि नभएको कार्य वर्तमान सरकारका गृहमन्त्रीले गर्ने कुचेष्टा गरेको उनले बताए । उनलेप्रेस स्वतन्त्राताको बारेमाउक्त घट्ना एकदमै दुःख लाग्दो रहेको बताए । 
साथै, पछिल्लो समय सिधा कुराले बाहिर ल्याएको सामग्रीमा प्रेस काउन्सिल र अदालतले हस्तक्षेप गरेको उनको भनाई छ । उनले अदालतले समाचार सामाग्रील्याएकै भरमा फौजदारी अभियोगमा मुद्दा चलाउनुले सबै पत्रकारमाथि खतराको घण्टी बजेको अनुभूति भएको बताए । नेपालको सञ्चार क्षेत्रले अबअदालत र सरकारको हस्तक्षेपको विरोध गर्ने उनको चेतावनी छ । 
उक्त अनलाइनले सार्वजनिक गरेको सामग्री संसारका कुनैपनि ठाउँमा लगेर परीक्षण गरेपनि आफूहरुको आपत्ति नरहेको बताउँदै उनले सिंगो पत्रकारिता जगतको घाँटी निमोठ्नेगरि बनाईएको नजीर स्वीकार्य नरहेको बताए ।