त्रिभुवन विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालय

साउन ४, काठमाडौं, काव्य घर । काठमाडौंको किर्तिपुरमा नेपालको सबै भन्दा ठूलो त्रिभुवन विश्वविद्यालय केन्द्रीय पुस्तकालय रहेको छ ।वि.सं २०१६ सालमा त्रिभुवन विश्वविद्यालय स्थापना भई संचालनसंगै यो पुस्तकालय संचालन भएको हो । विशेष गरि क्याम्पसमा अध्ययन गर्ने र अध्यापन गराउँने विद्यार्थी र शिक्षकका लागि स्थापना भएको थियो । अहिले करिव ४ लाख २० हजार पुस्तकहरु रहेको छ । करिब १ लाख पचास हजार कितावहरु वैव साइडमा राखिएको छ । नेपाली,नेवारी, हिन्दी र अंग्रेजी भाषाका सामग्रीहरु यहाँ उपलब्ध छ । विशेषः विद्यार्थीहरुलाई अनुसन्धान गर्न सहज हुनगरि ई पुस्तकालयको पनि व्यवस्था गरिएको छ । जसमा अनुसन्धानत्मक कृति, थेसिसहरु अनलाइनमा राखिएका छन् । नेपालका विभिन्न क्यामपसहरुमा पुस्तकालय निर्माण गरेको यसले जिल्ला वाहिर पोखरा, विराटनगरका क्याम्पसमा क्षेत्रीय पुस्तकालय स्थापना भएका छन् ।

काठमाडौंको किर्तिपुरमा अवस्थित यो पुस्तकालयमा हेरक दिन विद्यार्थी र अन्य व्यक्तिहरु अध्ययन गर्न करिव १०००को संख्यामा अवलोकन गर्न आउँने र त्यहि बसेर अध्ययन भने ६/७ सयजना हुने जानकारी हामीलाई केन्दीय पुस्तकायका नि प्रमुख सागरराज सुवेदीले बताउँनु भयो । पुस्तकालयले अध्ययनकमा लागि आउँने महानुभावलाई बसेर पढ्ने व्यवस्था गरेको छ  । देश अनुसारका कर्नर राखेर  विभिन्न देशका पुस्तकहरु पढ्ने व्यवस्था मिलाइएको छ जस्तै –अमेरिका कर्नर,जापान कर्नर,चाइना कर्नर । विभिन्न व्यक्तिका नाममा समेत कर्नरको राखिएको छ । पहिलो पुस्तकालय संचालक शान्तिनारायणको कर्नर र सिंह कलेक्सन रहेका छन् । हेरक बर्ष ठूलै रकम छ्ट्याइए पनि पाठ्यसामग्रीमा खर्च हुने गरको छ । साथै स्रष्टाका मौलिक कृतिमा भने अत्यन्तै न्यून खर्च हुने र हरेक स्रष्टाका दुई  दुई प्रति पुस्तक किनिदिने गरेको गरेको छ । अर्को तर्फ विद्यार्थीले गर्ने अनुसन्धानमा ठूलो धनराशी खर्च हुने गरेको छ । नेपालको पहिलो केन्द्रीय पुस्तकालयले विभिन्न जाती,समुदाय,भाषा आदिका बारेमा लेखिका पुस्तक र पत्रपत्रिका समेत किनेर पुस्तकालयमा राख्ने गरको छ । पछिल्लो समय कृति प्रकाशक व्यक्ति वा संस्थालाई ISBN लिन सहज होस् भनेर पुस्तकालयले अनलाइनबाटै निवेदन भर्ने र सो ISBN नम्वर पाउँने व्यवस्था गरेको छ ।